Porto Riko Gezi Rehberi

San Juan‘da 2004 yılında 3 ay kaldık ve hayatımızdaki ilk kasırga deneyimizi burada yaşadık. 15 Eylül 2004 günü Jeanne kasırgası Porto Riko üzerinden tropik fırtına ile birinci derece kasırga arası bir güç olarak geçti. Henüz güçsüz sayılan bu fırtınanın bıraktığı etkileri gördükten sonra daha büyük bir kasırganın neler yapabileceğini düşünmek bile istemedik. Kasırga sezonu Ağustos gibi başlayıp Kasım ayına kadar sürüyor. Bu süreçte Karayiplere tatil düşünenlerin hava durumunu yakından takip etmesini tavsiye ederiz.

Porto Riko (Puerto Rico – İspanyolca zengin liman anlamına gelmektedir) iç işlerinde bağımsız özerk bir bölge, dış işlerinde ise ABD’ye bağlıdır. O yüzden Porto Riko’ya gidebilmeniz için geçerli ABD vizesi gereklidir. Para birimi olarak ABD doları kullanılmaktadır. Turistik bölgelerde İngilizce hakim olsa da anadil İspanyolcadır. Adada birden fazla havaalanı mevcuttur ama uluslararası havaalanı sadece Luis Munoz Marin (SJU) dir.

Cruise gemisi ile geliyorsanız kaleiçinin yanındaki limana gemiler yanaşıyor. Limandan itibaren kuzey yönüne doğru olan ilk 2 – 3 sokakta güzel restoranlar bulabilirsiniz. Bu yazıyı 2010’da yazdığımız için fiyatları hatırlayamıyoruz ama rakamlar çok pahalı değildi. Porto Riko’nun başşehri San Juan, kaleiçi denilen bölge (Old San Juan), sahil bölgeleri ve iç kısıma doğru yayılır.

Porto Riko Gezilecek Yerler

Kaleiçindeki bölgede; Castillo San Cristóbal, Castillo San Felipe del Morro, Fortín San Juan de la Cruz (El Cañuelo diye de bilinir) ve şehir surlanın 3/4’ünü kapsayan San Juan National Historic Site (şehrin tarihi bölgesi) ilk gezilecek yer olacaktır.

Limandan kale ve kaleiçi bölgeler yürüyerek rahatlıkla gezilebilir. Şehrin zaten en canlı bölgesi kaleiçidir.

Eğer kaleiçinden şehrin sahil bölgelerine gitmek isterseniz otobüsü kullanabilirsiniz. Condado bölgesine, biraz daha uzak olsun derseniz Isla Verde bölgesine rahatlıkla gidilebiliyor.

Porto Riko ulaşım ve otobüs bilgilerine web sayfasından (www.puertoricodaytrips.com/san-juan-bus-routes) bakabilirsiniz.

Festival tarihlerini takip ederseniz, özellikle festival dönemindeki hafta sonu San Juan’a gelmenizi tavsiye ederiz. Festival döneminde San Juan kaleiçindeki neredeyse tüm sokaklar trafiğe kapatılıyor. Restoranlar dışarıya masalarını atıyor, şehrin birçok yerinde canlı müzik oluyor. 7’den 77’ye herkes dans ediyor. İzlemesi bile ayrı keyifli ve inanılmaz güzellikte görüntüler ortaya çıkıyor.

Araba kiralamak isterseniz, havaalanından araba kiralama fiyatları şehir içindeki lokal kiralamacılara göre daha yüksekti. Ayrıca Porto Riko’da araba kullanırken Amerika’da değilde kendinizi İstanbul’da gibi hissedebilirsiniz. Kurallara pek uyan yoktu. (En azından 2004 yılında öyleydi.)

Elimizden geldiğince Porto Riko’da başka neler yapılabilir sorusuna yardımcı olmaya çalışacağız. Eğer hiç yağmur ormanını ziyaret etmediyseniz size tavsiyemiz El Yunque yağmur ormanlarına gitmeniz. Bol bol yürüyüş parkurları var, parkurlarda şelaleler, farklı hayvancıklar ile karşılaşacaksınız. Açık havada parkurlardan en yüksek yere çıkabilirseniz Porto Riko’dan Atlantik Okyanusuna doğru enfes bir manzara ile karşılaşabilirsiniz.

Eğer tüple dalmak, şnorkel yapmak, ıssız bir adanın sahilinde dolaşmak isterseniz birçok turizm firması özellikle kataramanlar ile tur düzenliyor. San Juan’da kaldığınız otelden sizi alıyor ve adanın doğusundaki Fajardo şehrinden kataraman ile açılıp Vieques ve Culebra adaları etrafına götürüyor. Havanın güzel olduğu dönemde kesinlikle tavsiye edebileceğimiz bir gezi olur.

Adanın güneyine inecek olursak Ponce şehri var. Ponce şehrinde Castillo Serralles görülecek yerlerin başında geliyor. Müthiş güzel bir malikane Ponce’ye yukarıdan bakıyor. Malikane bir rom içkisi üreticisinin evi ve şu anda müze olarak kullanılıyor. Cuzi bir rakam karşılığında evde tur alıyorsunuz. Rom üretim yerlerini, evi ve muhteşem bahçesini gezebiliyorsunuz. Evin arka tarafındaki kafeden rom veya kahvenizi alıp Ponce ve Karayip denizi manzarası eşliğinde yudumlayabilirsiniz.

Ponce şehrinden çıkıp batı istikametinde sahilden devam ederseniz denizin hemen yanında birçok balıkçı restoranı görebilirsiniz. Biz Pito’nun restoranında balık yedik. Beklentiniz Türkiye’deki gibi olmasın. Biz o kadar beğenmedik, üstüne bal dökülmüş balık herhalde bir çoğunuza cazip gelmez.

Adanın batı tarafına doğru gelirsek sörfçüler için Rincon sahilleri tavsiyelerimiz arasına giriyor. Bu bölgedede birçok sahilden deniz ve güneşlenmek için faydalanabilirsiniz. Biz tavsiye üzerine gittiğimiz birkaç plajı çok beğenmedik ancak genel olarak plajlar fena değil.

Adanın kuzey bölgesine doğru Camuy River Cave Park ve Arecibo teleskobu ziyaret edilebilir. Camuy mağaralarının dünyanın en büyük yeraltı mağara ve nehir sistemlerinden bir tanesi olduğunu öğrendik. Rehber eşliğinde mağaralara iniliyor. Arecibo teleskopu 3 tarafında varolan tepelerin arasına yapılmış ve dünyanın en büyük ve en hassas teleskopu (Bilgi 2004 yılından).

İlgisini çekenler için Bacardi Rom fabrikası gezilecek yerler arasında sayılabilir. Fabrika içinde fotoğraf çekmek yasak ancak dışında çekebiliyorsunuz. Rehber eşliğinde tanıtım turu yapılıyor. Farklı Bacardi Rom’larından tadabileceğiniz bölümü gezdikten sonra fabrika satış mağazasından alışveriş yapma imkanınız var.

Starbucks’ların çoğunda Porto Riko kahveleri çekiliyor. Sade içildiği zaman damağınızda mükemmel bir lezzet bırakıyor, içtiğimiz en güzel kahve Condado’daki Starbucks’taydı…

Şehirde özellikle hafta sonları gece hayatı oldukça renklidir. Porto Rikolular gerçekten eğlenmeyi seven ve mutlu insanlar… Old San Juan’daki iskeleden hafta sonları gece eğlence tekneleri kalkar. Şehri hem denizden ışıl ışıl izlemek hem de enerjileri hiç bitmeden danseden Porto Rikoluların arasına katılmak isterseniz bu turlardan birine katılabilirsiniz.

Porto Riko Anılarımızdan

Porto Riko‘da yaşadığımız üç ayın her bir günü inanılmaz keyifli geçti ve geride iyisiyle kötüsüyle unutulmaz anılar bıraktı.  Bunlardan bazılarını belki de bir daha yaşamak istemeyiz.

Jeanna Kasırgası Porto Riko’dan geçtiğinde 14. katta bulanan evimizi şiddetli yağmur sularıyla su basmış ve  kapısını hava akımından dolayı açamadığından Ayfer evde tek başına mahsur kalmıştı. 6 gün boyunca elektrik, bizim apartmanın olduğu bölge de dahil olmak üzere adanın birçok bölgesinde kesilmişti. Kuru gıda harici yemek sorunu yaşamış ve birçok restoranda ürünlerin bozuk olup olmadığından emin olamadığımız için yemek yiyememiştik. Sahilin bütün görselliği gitmiş, denizin tadı kalmamıştı. Uçak bileti bulabilen turistler evlerine geri dönmüş ve ada boşalmıştı. Fırtınanın şiddetiyle birçok ağaç köklerinden sökülüp  devrilmiş ve dükkanların levhaları  etrafa saçılmıştı. Fakir halkın oturduğu bölgeler iyice yaşanmaz hale gelmiş ve 1,5 ay sonra adadan ayrılırken maalesef eski yaşama henüz dönülememişti.

San Juan‘da yemek yediğimiz bir İtalyan restoranında masamıza akordiyon çalan Porto Rikolu genç bir bey geldi. İstek parçamız olup olmadığı sorusunun arkasından nereli olduğumuzu sordu. Türk olduğumuzu öğrenince Türk Sanat Müziği’ne hayran olduğunu, Zeki Müren, Müzeyyen Sener ve Safiya Ayla’nın en çok beğendiği sanatçılar olduğunu söyleyince şok olduk. Esas bomba arkasından geldi; Türkçe Türk Sanat Müziği’nden şarkılar söyleyince diyecek sözümüz kalmadı. Hem Türkçe bilmeyen hem de Türkiye’de hiç bulunmamış bir kişinin Türk Sanat Müziği’ne olan ilgisi ve şarkıları hissederek söylemesi çok hoşumuza gitmişti.

Porto Riko Konaklama

Porto Riko’daki ilk haftamızda Condado bölgesinde daha sonra da Isla Verde bölgesinde ev kiraladık. Bir hafta veya daha uzun süreli ev kiralamak otelden çok daha uygun oluyor. Evlerde güvenlik önlemi çok fazla, en az 2 – 3 ayrı kapıdan geçerek evinize ulaşıyorsunuz. Kaldığımız süre içerisinde güvenlikle ilgili hiçbir sorun yaşamadık. Bazı bölgelerinin güvenli olmadığı aklnızda bulunsun. Ev kiralamak istemezseniz yine Condado, Isla Verde ve San Juan bölgelerinden otel bakabilirsiniz.

Porto Riko fotoğraf albümümüz için linki tıklayabilirsiniz.

1898 yılında imzalanan Paris Antlaşması sonucu Porto Riko ABD’ye devredilmiştir. ABD, Porto Riko’yu işgal etmesiyle beraber ekonomisi ABD’ye bağlanmş ve adadaki tüm yönetim ABD tarafından belirlenmeye başlanmıştır. Resmi dil ingilizce ve para birimi dolar olmuştur. 1952 yılında verilen karar ile Porto Riko ABD topraklarının parçası kabul edilmemiştir.

Aynı yıl Birleşmiş Milletler, Porto Riko‘yu sömürgelikten çıkartarak bağımsız saymıştır. Askeri ve ekonomik olarak ABD’ye bağlı kalmış ancak kendi yönetiminden sorumlu hale gelmiştir. Yapılan halk oylamalarında da bu statünün devamı kararı çıkmış ve Porto Riko bağımzsızlığını kazanamak adına mücadele edememiştir.

Porto Riko için Tavsiyeler

• Turistik bölgelerinde İngilizce konuşulsa da adanın genelinde İspanyolca hakim dildir.
• Özellikle Ağustos-Kasım ayları arasında gitmeyi düşünürseniz kasırga dönemi olduğunu unutmayın ve hava durumunu yakından takip ediniz.
• Festivallerinden birine denk gelirseniz geziniz çok daha keyifli olacaktır.
• Sivsinekleri çok etkili, alerjiniz varsa korunmayı ihmal etmeyin.
• Güneş koruyucunuzun yüksek faktörlü olmasına dikkat ediniz.
• Yazın gidiyorsanız tropik yağmurlarına hazırlıklı olun, ısı dört mevsim yüksek.
• Araba kiralamak isterseniz; havaalanındaki firmaların kiralama fiyatları şehir içindeki lokal kiralamacılara göre daha yüksek oluyor.
• Araba kullanacaksınız; trafikte dikkatli olun, kurallara pek uyulmuyor.